De EU-Commissie presenteert het eerste NGEU-verslag 

De Europese faciliteit voor herstel en veerkracht (FHV), die in februari 2021 is opgericht, is de kern van NextGenerationEU, en de EU-Commissie heeft het eerste verslag gelanceerd waarin de situatie ervan wordt geanalyseerd.  

In dit document wordt tot in detail gekeken naar de noodzakelijke stappen die tot dusver zijn gezet en uitgevoerd. Het geeft een overzicht van de huidige stand van uitvoering volgens de gestelde doelen wat betreft de klimaat– en digitaliseringsmaatregelen tegen 2026. 

Van voorbereiding tot uitvoering 

Na de voorbereidingsfase in april 2021 zijn reeds 22 van de 26 EU-lidstaten die hun herstel- en veerkrachtplan (HVP) hebben ingediend, goedgekeurd.  

Na een positieve beoordeling door de Europese Raad werden operationele regelingen getroffen. Deze maatregelen bestrijken belangrijke aspecten van de concrete uitvoering van elk nationaal HVP en zorgen voor:

• Regelmatige uitwisseling tussen de Europese Raad en de lidstaten; 
• Ten minste een jaarlijks evenement om de uitvoering van het HVP te bespreken en te zorgen voor samenwerking tussen alle betrokken partijen; 
• Verduidelijking van het plan voor elke vastgestelde mijlpaal en doelstelling; 
• Indien nodig, toezicht invoeren om ervoor te zorgen dat de doelstellingen van het HVP worden gehaald. 

Tot op heden zijn acht operationele regelingen getroffen (Spanje, Frankrijk, Slowakije, Griekenland, Italië, Portugal, Kroatië, Letland). Pas nadat deze stap is gezet, kunnen de fondsen volgen. 

De motor voor de financiering van het Europa na COVID-19 

De EU-Commissie is erin geslaagd alle geplande betalingen en verzoeken te financieren. Tot dusver is 66,6 miljard euro aan 21 lidstaten uitbetaald. Op die manier wordt steun verleend aan de landen die nog steeds te kampen hebben met de economische gevolgen van de pandemie: 

• Met de 22 goedgekeurde HVP’s alleen al is 291 miljard euro aan niet-terugvorderbare financiering en 154 miljard euro aan leningen toegewezen. 
• 21 lidstaten hebben om voorfinanciering en leningen verzocht voor een bedrag van 56,6 miljard euro. 
• 5 van deze lidstaten (Spanje, Frankrijk, Griekenland, Italië en Portugal) hebben een betalingsverzoek ingediend. 
• Tot dusver is 1 betaling (Spanje) goedgekeurd en is een bedrag van 10 miljard euro bijgeschreven. 

De zes pijlers: ontwikkelingen en overgangen 

De hervormingen en investeringen die in elk van de nationale HVP’s zijn opgenomen, moeten de doelstellingen voor klimaat en digitale bestedingen halen en op passende wijze bijdragen tot de zes pijlers of van Europees belang zijn. Tot dusver is de totale geraamde bijdrage van alle lidstaten in fondsen als volgt verdeeld, waarbij de grootste bedragen bestemd zijn voor slimme, duurzame en inclusieve groei; groene transitie; en sociale en territoriale cohesie. .

Belgische maatregelen gerealiseerd en uitgevoerd

Financiering van 140 nationale hervormings- en investeringsprojecten

Het nationale HVP is gebaseerd op de zes pijlers en zal door de faciliteit worden gesteund met een financiering van 5,9 miljard euro. Het plan omvat in totaal 140 hervormings- en investeringsprojecten.

• 50% van het totale budget van het hervormings- en investeringsplan draagt bij tot de klimaattransitie
• 27% van het totale budget voor hervormingen en investeringen ondersteunt de digitale transitie
• Belangrijkste maatregelen om de economische en sociale veerkracht van België te versterken

Rekening houdend met de verschillende beleidslijnen is er in België aanzienlijke vooruitgang geboekt op het vlak van maatregelen inzake groene transitie, digitale transformatie, sociale en territoriale cohesie, en veerkracht op gezondheids-, economisch, sociaal en institutioneel vlak.

Broeikasgasemissies verminderen tegen 2030

Het Belgische plan zal bijdragen tot de verwezenlijking van de EU-doelstellingen om de netto-uitstoot van broeikasgassen tegen 2030 met ten minste 55% te verminderen en tegen 2050 klimaatneutraliteit te bereiken. Energie-efficiëntie, circulaire economie en afvalbeheer maken slechts een deel uit van de maatregelen binnen dit thema:

• Energie-efficiënte renovaties van gebouwen stimuleren met een totale steun van meer dan 1 miljard euro. De renovatiegolf zal betrekking hebben op meer dan 200 000 particuliere en sociale woningen en op meer dan een miljoen m² aan openbare gebouwen. Het is de bedoeling energiearmoede aan te pakken en de vastgestelde klimaatdoelstellingen te halen.
• Wat circulaire economie en afvalbeheer betreft, zijn investeringen opgenomen die betrekking hebben op zowel kortetermijnacties als O&O-activiteiten. Het gaat vooral om de ondersteuning van de minimalisering van radioactief afval dat ontstaat bij de ontmanteling van de Belgische kerncentrales door de demonstratie van ontsmettingstechnieken.

Toegang tot cultureel erfgoed door digitalisering

België ondersteunt de transformatie met verschillende maatregelen, waaronder:

• Onderzoek en ontwikkeling op het gebied van digitale technologieën
• Investeringen in digitale capaciteiten
• Invoering van geavanceerde technologieën

België wijst 7% meer middelen toe dan het door-de-EU-vereiste-minimum, en de vernieuwende ontwikkeling in het HVP is de digitalisering van de culturele en mediasectoren. Aanzienlijke investeringen zullen culturele en mediabedrijven uitrusten met technologische instrumenten voor ontwikkeling en ondersteuning, en de digitale transformatie van grote culturele instellingen bevorderen. Het doel is de toegankelijkheid van het cultureel erfgoed te vergroten.

Een groeiend fietswegennet

Binnen deze pijler zullen de diverse maatregelen ter ondersteuning van de sociale en territoriale cohesie het gebruik van de natuurlijke hulpbronnen verbeteren en het milieu op lokaal niveau in stand houden.

Wat de Belgische infrastructuur betreft, omvat het HVP investeringen om de aanleg van fietspaden in rijkswegen aan te moedigen. Dit zal de toegang tot een meer samenhangend fietswegennet voor burgers en de toeristische sector bevorderen en daardoor betere mogelijkheden bieden om de fiets te kiezen in plaats van andere vervoerswijzen.

Ontwikkelen van de gezondheid van de volgende generatie

Het Belgische plan is toegespitst op de pijler gezondheid, economische, sociale en institutionele veerkracht en omvat twee belangrijke ontwikkelingen:

• Het streven naar verbetering van het nationale gezondheidsstelsel: investeringen in initiatieven op het gebied van nucleaire geneeskunde
• De ambitie om de doeltreffendheid van de overheidsfinanciën te verbeteren: maatregelen om de overheidsuitgaven efficiënter en duurzamer te maken

Om bij te dragen tot en het verbeteren van de levenskwaliteit voor de komende generaties.

FI Group heeft 20 jaar ervaring en wil u ondersteunen bij het begrijpen en benutten van de beschikbare O&O+I mogelijkheden. Onze experts staan tot uw beschikking om uw project te analyseren en samen met u de volgende stappen te zetten.

Yvette Poumpalova