800 miljoen euro te verdelen in Europa’s eerste veiling voor hernieuwbare waterstof vanuit de Europese Waterstofbank. Op 30 augustus verraste het Europese Directoraat-Generaal voor Klimaatactie (DG CLIMA) velen die betrokken zijn bij de waterstofsector in Europa tijdens hun zomervakantie. Na een grondig raadplegingsproces en workshops met alle belanghebbenden publiceerden ze de algemene voorwaarden van de proefveiling voor hernieuwbare waterstof. Hoewel het nog wijzigingen kan ondergaan, legt dit document de basis, stelt het de doelstellingen vast en definieert het de regels van dit nieuwe financieringsmechanisme, waarmee de Europese Commissie een belangrijke uitdaging aan de sector lanceert en een duidelijk engagement voor groene waterstof toont.
Deze experimentele veiling heeft een budget van maximaal 800 miljoen euro en vormt een fundamentele pijler in de strategie van de Europese Commissie voor de ontwikkeling van hernieuwbare waterstof. Deze actie ter ondersteuning van de productie maakt deel uit van het instrument dat bekend staat als de Europese Waterstofbank en zal worden aangevuld met andere reeksen acties die nog in de maak zijn en die tot doel hebben om, in dit geval, het gebruik van hernieuwbare waterstof in de Europese Unie te ondersteunen.
Het is duidelijk dat dit mechanisme een sterke verbintenis inhoudt om deze technologie te ontwikkelen en dat het, naast directe financiële steun voor de ontwikkeling van deze projecten, specifieke marktsignalen zal geven en zal dienen als een instrument om de prijs van een product te onthullen in een markt die nog niet bepaald is en waarvoor er grote onzekerheid bestaat over de werkelijke kosten. Uiteindelijk wordt verwacht dat de veiling de concurrentie en particuliere investeringen in de sector zal aanmoedigen en het risico van dergelijke projecten zoveel mogelijk zal beperken.
De opening van deze eerste ronde van lage (of omgekeerde) veilingen zal plaatsvinden op 23 november 2023, met een geschatte periode van twee tot drie maanden waarin geïnteresseerde partijen hun aanvragen kunnen indienen. Tijdens deze periode kunnen deelnemers hun bod indienen, dat in ieder geval gelijk aan of lager dan €4,5/kg moet zijn. Dit bod is niets anders dan de vergoeding die zij verwachten te ontvangen in ruil voor de productie van hernieuwbare waterstof gedurende tien jaar met nieuwbouwprojecten, naast hun eigen inkomsten uit de verkoop van dit gas. Daarom zal een hoeveelheid worden geboden die gelijk is aan of kleiner is dan het bedrag in €/kg dat nodig is voor een geplande gemiddelde jaarlijkse productie gedurende tien jaar. Dit mechanisme zal dus trachten de kloof tussen grijze en groene waterstof te verkleinen door indirect de investerings- (CAPEX) en exploitatiekosten (OPEX) van nieuwe installaties voor de productie van hernieuwbare waterstof te subsidiëren.
Dankzij het voorgestelde veilingsysteem en het feit dat de prijs het enige indelings- en beslissingscriterium zal zijn, zullen de te subsidiëren projecten die zijn welke de hoogste rentabiliteit bieden, technologisch volgroeid zijn en waar het mogelijk is om schaalvoordelen te overwegen. Daarom beperkt de oproep tot het indienen van voorstellen de deelname tot projecten met een geïnstalleerde elektrolysecapaciteit van ten minste 5 MW. Bovendien moet voor de toelating en validering van offertes worden aangetoond dat het project voldoende is uitgerijpt en dat het binnen een periode van minder dan vijf jaar na de toekenning van de steun in bedrijf kan worden gesteld. In dit verband moeten de waarden van het geproduceerde volume H2, de geïnstalleerde elektrolysecapaciteit en de prijs, op basis waarvan het bod wordt berekend, consistent zijn.
Hoewel de geproduceerde waterstof als hernieuwbaar moet worden beschouwd, is het duidelijk dat de belangrijkste bepalende factor voor de productiekosten de prijs is van de elektriciteit die in het elektrolyseproces wordt gebruikt. Vooral met het oog op de gedelegeerde handelingen van de EU inzake groen H2, die voor de komende jaren eisen zullen stellen zoals additionaliteit en de correlatie per uur tussen de productie van waterstof en de productie van hernieuwbare elektriciteit. In dit verband moet het bod dat op deze veiling wordt uitgebracht, worden ondersteund door een elektriciteitsvoorzieningsstrategie. Deze bestaat uit een geloofwaardig plan dat aantoont dat initiële precontractuele maatregelen zijn geïmplementeerd om hernieuwbare elektriciteit veilig te stellen die, in volumes en uurprofiel, overeenkomt met de volumes groene waterstof die in het bod zijn aangegeven.
Dit is echter niet de enige vereiste voor het indienen van aanvragen; het zal ook nodig zijn om een andere reeks documentatie te verstrekken om de maturiteit van het project te valideren en, uiteindelijk, de implementatie ervan te verzekeren:
Bij dit alles wordt rekening gehouden met een aantal andere factoren dan de prijs, waar de producent in sommige gevallen geen invloed op heeft. Het gebrek aan aanvoer van apparatuur en materialen, het gebrek aan regelgeving, de complexiteit van administratieve processen en de buitensporig lange tijd die nodig is om milieuvergunningen te verkrijgen, zijn enkele van de indirecte conditionerende factoren van de voorstellen die bij deze veiling worden ingediend.
In de komende maanden zal het mogelijk zijn om het potentieel van dit financieringsmechanisme, dat volgens de Europese Commissie een blijvertje is, te valideren. Er is nog niet bepaald hoe vaak deze veilingen zullen worden gehouden en het is ook mogelijk dat er aanpassingsmechanismen en correcties nodig zullen zijn met betrekking tot de vastgestelde drempels en limieten, zoals het maximale bod, de termijnen voor het opstarten van projecten of het minimaal te installeren elektrolysevermogen.
Aan de andere kant heeft de EC zich ook de mogelijkheid voorbehouden om sectorale beperkingen toe te passen in toekomstige veilingen door het eindgebruik van de gegenereerde hernieuwbare waterstof te beperken, waardoor de introductie van deze energievector in bepaalde specifieke activiteitensectoren wordt aangemoedigd.
Tot slot stelt de Europese Commissie, gezien het potentieel en de veelzijdigheid van dit financieringsmechanisme, de verschillende lidstaten voor om hun nationale budgetten die bestemd zijn voor de bevordering van dit soort projecten over te hevelen naar het innovatiefonds, zodat er één veiling kan worden gehouden waarbij de middelen uitsluitend worden gereserveerd voor begunstigden die gevestigd zijn in het land van herkomst van de overgemaakte middelen. Dit is de AaaS-dienst (Auction as a Service), die op tijd geïmplementeerd moet zijn voor deze eerste veiling, om zo de versnippering van de eerste fasen van de ontwikkeling van de markt voor hernieuwbare waterstof in Europa tegen te gaan.
Met FI Group als uw betrouwbare partner kunt u zich een weg banen door het veranderende landschap van O&O-financiering en de beschikbare stimuleringsmaatregelen optimaal benutten.
Juan Luis, Strategy Granter
