25 april 2023

Financieringsmogelijkheden  

Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) heeft tot doel de economische, sociale en territoriale cohesie in de Europese Unie te versterken door onevenwichtigheden tussen haar regio’s te corrigeren.  

Het is een van de financiële instrumenten van het cohesiebeleid van de Europese Unie. Samen met het Cohesiefonds (CF), het Europees Sociaal Fonds Plus (ESF+) en het Fonds voor een rechtvaardige overgang (JTF) dragen deze instrumenten bij tot de verwezenlijking van economische, sociale en territoriale cohesie in de EU. In totaal bedragen de voor het cohesiebeleid toegewezen middelen voor de periode 2021-2027 392 miljard euro.  

Het EFRO wil met name economische, sociale en territoriale ongelijkheden verminderen door financiering te verstrekken aan particuliere en openbare instanties en investeringen te ondersteunen via specifieke nationale en regionale programma’s.  

Welke doelstellingen worden met de EFRO-middelen nagestreefd?  

Bijdrage aan de doelstellingen van het cohesiebeleid  

De EFRO-middelen worden toegewezen volgens de volgende prioriteiten om Europa en zijn regio’s: 

  • concurrerender, slimmer en innovatiever. Minder ontwikkelde regio’s moeten ten minste 25% van hun steun hieraan besteden, terwijl overgangsregio’s ten minste 40% moeten toewijzen. Meer ontwikkelde regio’s moeten daarentegen ten minste 85% aan deze en de volgende doelstelling besteden.  
  • Groener, koolstofarm en veerkrachtig. Alle regio’s en lidstaten moeten ten minste 30% van hun steun aan deze doelstelling besteden.  
  • Meer verbondenheid door meer mobiliteit en digitalisering.  
  • Socialer, met steun voor inclusieve werkgelegenheid, onderwijs en vaardigheden en gelijke toegang tot gezondheidszorg en cultuur.  
  • Dichter bij de burger, met steun voor lokale ontwikkeling en duurzame stedelijke ontwikkeling in de hele EU. Alle regio’s moeten minstens 8% van hun steun hieraan besteden, via partnerschappen voor lokale ontwikkeling.  

Bijdrage aan regionale beleidsdoelstellingen  

Het EFRO kan bijdragen aan de volgende doelstellingen van het regionaal beleid:  

  • Convergentie: modernisering en diversificatie van de economische structuren en behoud of schepping van duurzame werkgelegenheid.  
  • Regionaal concurrentievermogen en werkgelegenheid: bevordering van innovatie en kenniseconomie, voorkoming van milieurisico’s en waarborging van de toegang tot vervoers- en telecommunicatiediensten van algemeen economisch belang.  
  • Europese territoriale samenwerking: ontwikkeling van grensoverschrijdende economische en sociale activiteiten, totstandbrenging en ontwikkeling van transnationale samenwerking en versterking van de doeltreffendheid van het regionaal beleid door interregionale promotie en samenwerking.  

Hoe worden de EFRO-middelen beheerd en verstrekt?  

Het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) financiert programma’s onder gedeelde verantwoordelijkheid van de Europese Commissie en de nationale en regionale autoriteiten in de lidstaten. Hierdoor kunnen de EU-landen hun specifieke territoriale behoeften aanpakken, kiezen welke projecten zij ondersteunen en zijn zij tevens verantwoordelijk voor het beheer van de programma’s.  

  • Het fonds ondersteunt regionale ontwikkeling via verschillende mechanismen:  
  • Directe steun voor investeringen in bedrijven, met name in het MKB, om duurzame banen te creëren.  
  • Infrastructuur in verband met onderzoek en innovatie, telecommunicatie, milieu, energie en vervoer.  
  • Financiële instrumenten zoals risicokapitaalfondsen of lokale ontwikkelingsfondsen om de regionale en lokale ontwikkeling te ondersteunen en de samenwerking tussen steden en regio’s aan te moedigen.  
  • Maatregelen voor technische bijstand.  

Gewoonlijk cofinanciert het EFRO projecten voor een percentage van ongeveer 50%-85% van de subsidiabele kosten. De resterende kosten moeten worden gefinancierd door de begunstigden van het project of via andere financieringsbronnen.  

Bijna 10 miljard euro voor Interreg in het kader van het EFRO  

Interreg is een van de belangrijkste instrumenten die door het EFRO worden gefinancierd. Het heeft tot doel samenwerking over de grenzen heen te ondersteunen om gemeenschappelijke uitdagingen op het gebied van gezondheid, milieu, onderzoek, onderwijs, vervoer, duurzame energie en meer gezamenlijk aan te gaan. Zo dragen de bijna 100 Interreg-programma’s over de grenzen heen bij aan de samenwerkingsprioriteiten van het cohesiebeleid.  

Met een toewijzing van bijna 10 miljard euro voor de periode 2021-2027 biedt dit instrument niet alleen financiering voor projecten tussen de lidstaten onderling, maar betrekt het sinds kort ook hun ultraperifere regio’s, de toetredende landen van de EU en de nabuurschapslanden.  

Interreg ondersteunt met name grensoverschrijdende mobiliteit, milieubescherming, noodhulpdiensten, gekwalificeerde banen en toegang tot openbare diensten, maar ook een beter samenwerkingsbestuur en een veiliger Europa.  

Hoe worden de Interreg-middelen toegewezen?  

De Interreg-middelen voor de periode 2021-2027 worden verdeeld over de volgende onderdelen:  

  • Grensoverschrijdende samenwerking langs alle land- en zeegrenzen van de EU. Met een budget van 6,7 miljard euro zijn enkele van de programma’s Interreg SUDOE, POCTEP, POCTEFA en MAC.  
  • Transnationale samenwerking, met inbegrip van macroregionale strategieën en zeebekkens, met een budget van bijna 1,5 miljard euro en programma’s zoals InterregMED of Interreg Atlantic Area.  
  • Interregionale samenwerking, waarbij netwerken worden opgezet en toonaangevende regio’s hun successen en ervaringen met andere gebieden kunnen delen. Het cofinanciert programma’s zoals Interreg Europe, Interact, ESPON of URBACT.  
  • Samenwerking in ultraperifere gebieden, die de betrekkingen tussen de afgelegen regio’s van de EU en hun buurlanden verdiept, zoals de Indische Oceaan, het Caribisch gebied, Amazonië, het Kanaal van Mozambique en Madeira-Azoren-Canarische eilanden.  

Interreg financiert ook projecten buiten de EU-grenzen, die verschillende gebieden bestrijken:  

  • Interreg NEXT: Partnerlanden in het oostelijk en zuidelijk nabuurschap.  
  • Interreg Outermost Regions, dat de betrekkingen tussen de afgelegen regio’s van de EU en hun buurlanden verdiept.  
  • Interreg IPA, dat de samenwerking van de lidstaten met de landen van de westelijke Balkan en Turkije bevordert en de toetredende landen helpt bij het wegwerken van grensobstakels.  

België in Europa  

Europe helpt bij het opzetten van een economisch, milieu- en/of sociaal project voor Vlaanderen, Brussel en Wallonië via de steun van het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling.  

Voor België heeft elke regionale regering besloten een afdeling op te richten die specifiek verantwoordelijk is voor het beheer en de coördinatie van het fonds.  

Vlaanderen EFRO  

Agentschap Innoveren & Ondernemen (VLAIO) is de overheidsinstantie die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het EFRO in het Vlaamse Gewest in België en beheert het operationele programma “Investeren in groei en werkgelegenheidskansen Vlaanderen”. Het operationele programma draait om 4 assen:  

  • Versterking van onderzoek, technologische ontwikkeling en innovatie  
  • Het concurrentievermogen van kleine en middelgrote ondernemingen versterken  
  • Ondersteuning van de overgang naar een koolstofarme economie in alle sectoren  
  • Duurzame stedelijke ontwikkeling  

Met als doel het versterken van duurzame ontwikkeling, de competentie van Vlaanderen en het leveren van een essentiële bijdrage aan de realisatie van de Europese doelstellingen in het kader van Europa 2020 – Strategie voor een innovatieve, duurzame en inclusieve groei.  

Wallonië EFRO  

In deze regio is de Waalse Overheidsdienst (SPW) de verantwoordelijke overheidsinstantie voor de uitvoering van het EFRO in het Waalse Gewest. Haar operationeel programma is gericht op het verhogen van de duurzame groei en de werkgelegenheidsgraad.   

De Covid-19 crisis heeft sommige sectoren zwaar getroffen. Daarom maakt het EU-pakket REACT het mogelijk om de inspanningen die tijdens deze crisis werden geleverd, te ondersteunen (versterking van de veerkracht van de gezondheidszorgsystemen, ondersteuning van de digitale ontwikkeling van kmo’s, versterking van de O&O-sector), terwijl de doelstelling van sociaaleconomische, ecologische en duurzame ontwikkeling, met inbegrip van toerisme en cultuur, wordt nagestreefd.  

Het Waalse operationele programma is opgebouwd rond zeven krachtlijnen:  

  • Verbetering van het concurrentievermogen van de ondernemingen  
  • Versterking van het concurrentievermogen van de ondernemingen  
  • Bevordering van activiteiten die toegevoegde waarde creëren en optimalisering van de resultaten in de economische sector  
  • Herstel van de aantrekkelijkheid van het grondgebied  
  • Duurzame ontwikkeling  
  • Revitalisering van stedelijke polen  
  • Verwerving van vaardigheden voor het MKB door middel van geavanceerde apparatuur en uitbreiding van de opvangcapaciteit  
  • Reactie op de COVID-19 crisis en digitale en koolstofarme overgang  

FI Group heeft 20 jaar ervaring en wil u begeleiden op de nieuwe weg van de NextGenerationEU. Onze experts staan tot uw beschikking om te analyseren hoe uw project past in het Europese herstelfonds NextGenerationEU en om samen met u de volgende stappen te zetten.

Marina Marcos 

Yvette Poumpalova 

× How can I help you?