In 2020 hebben de Belgische bedrijven meer dan 18 miljard euro geïnvesteerd in Onderzoek en Ontwikkeling (O&O). Daarmee komt België op de tweede plaats van de lidstaten van de Europese Unie met het meeste investeringen in dit domein. Daan Steenackers, Senior Consultant bij FI Group België staat klanten bij in het verkrijgen van O&O fiscale steunmaatregelen en subsidies. Hij ervaart uit eerste hand waarom België de ideale plaats is om O&O-activiteiten uit te voeren. Maar maakt ook de moeilijkheden mee die gepaard gaan met een onduidelijk wettelijk kader. In dit artikel deelt hij zijn inzichten met ons.
De aantrekkingskracht van fiscale voordelen
Zeker bij klanten die internationaal actief zijn, hoor ik regelmatig dat de fiscale voordelen in België een belangrijke factor waren in hun keuze om hun O&O-activiteiten hier te vestigen. Dankzij mijn ervaring in de sector ondervind ik dat de vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers (BV-vrijstelling) de meest doorslaggevende fiscale maatregel is. Hierdoor kan de doorstorting van de bedrijfsvoorheffing op het loon van O&O-personeel tot 80% worden vrijgesteld. In een land met één van de hoogste personenlasten ter wereld is deze regeling een cruciale troef om het concurrentievermogen te versterken.
De vrijstelling heeft de laatste jaren aan populariteit gewonnen: op een periode van 15 jaar zijn de uitgaven voor de vrijstelling van bedrijfsvoorheffing O&O vertienvoudigd. Het verbaast mij dan ook niet dat de steunmaatregel de afgelopen twee jaar in het vizier van de Federale Overheidsdiensten Financiën (FOD), bevoegd voor o.a. belastingen, is gekomen. Ik zie namelijk een toename in het aantal fiscale controles bij mijn klanten, een trend die ook in het landschap te zien is.
Waar draaien de fiscale controles om?
Ik merk dat niet zozeer de stijging van het aantal controles voor onrust zorgt in de sector, maar wel de manier waarop deze plaatsvinden. De fiscus maakt gebruik van een onduidelijke wetgevende kader om rechtzettingen van de reeds vrijgestelde bedragen aan bedrijven op te dringen. Dankzij haar uitgebreide kennis ondersteunt FI Group klanten met de nodige administratieve taken en technische documenten. Op deze manier houden we het evenwicht tussen de fiscus en Belspo, de overheidsdienst bevoegd voor het wetenschapsbeleid, om aan alle benodigdheden toe te komen.
Zo moeten ondernemingen die willen genieten van vrijstelling jaarlijks hun O&O-projecten aanmelden via het elektronische Belspo-aanmeldingsportaal. Naast een beschrijving van de O&O-activiteiten moet ook een start- en (geschatte) einddatum van het project worden weergegeven. Voor bedrijven die structureel (continu) aan onderzoek en ontwikkeling doen is het echter moeilijk om een realistische einddatum in te schatten. Als consultant volg ik dus het advies van Belspo, om telkens 1 januari en 31 december als start- en einddatum te nemen, aangezien de aanmelding jaarlijks vernieuwd moet worden. Maar de onduidelijke wetgeving in dit geval kan voor lastige situaties zorgen.
De bijstand van FI Group in het fiscale landschap
Wanneer een fiscale controle plaatsvindt, heeft de fiscus de mogelijkheid om de aanmelding van een klant met deze geschatte einddatum onwettig te verklaren. Het is dan dat FI Group de nodige expertise heeft om zo’n uitspraken te beargumenteren, de voorwaarden te herbekijken en het vrijgestelde bedrag zo goed mogelijk recht te zetten. Dit is het negatieve gevolg van de fiscale onzekerheid: een geschatte datum zou niet mogen bepalen of een onderneming in aanmerking komt voor een fiscale korting op zijn onderzoek- en ontwikkelingspersoneel.
Oordelen of activiteiten al dan niet onder O&O-activiteiten vallen vraagt bepaalde (wetenschappelijke) achtergrondkennis. Als consultant zie ik dat de nodige kennis niet altijd gedeeld wordt door fiscale controleurs en te beperkt blijft. Wanneer de vraag naar boven komt of een onderneming in aanmerking komt voor de vrijstelling, spendeert FI Group tijd in het verdedigen en corrigeren van bepaalde beslissingen. Het Rekenhof adviseerde reeds dat de fiscus hiervoor moet worden bijgestaan door experts van Belspo en de samenwerking aan te wakkeren. Tot dusver is daar niets van in huis gekomen maar kijk ik steeds uit naar de hervorming van het fiscale landschap in België.
Hervormingen voor de toekomst
In 2022 blijft de onzekerheid bij bedrijven met O&O-activiteiten bestaan met de hoop dat er in de toekomst een duidelijke procedure zal worden opgesteld voor de BV-vrijstelling. Het nieuwe begrotingsakkoord blijkt toch eerder te focussen op besparen dan hervormen door o.a.
Als België een Europese koploper wil blijven inzake onderzoek en ontwikkeling lijkt een grondige hervorming van de fiscale steunmaatregel rond de vrijstelling van bedrijfsvoorheffing voor onderzoekers broodnodig. De huidige wetgeving is te onduidelijk en geeft de mogelijkheid aan de fiscus om deze hiaten uit te buiten. Als FI Group consultant blijf ik hoopvol dat de hervorming van deze steunmaatregel voor meer fiscale zekerheid kan zorgen en enige besparingen niet ten koste mogen gaan van de innoverende ondernemingen in België. Om deze verder aan te moedigen te investeren in O&O+I, helpt FI Group bij het identificeren, begrijpen, implementeren en maximaliseren van de beschikbare financieringsmogelijkheden.
FI Group heeft 20 jaar ervaring en wil u ondersteunen bij het begrijpen en benutten van de beschikbare O&O+I mogelijkheden. Onze experts staan tot uw beschikking om uw project te analyseren en samen met u de volgende stappen te zetten.
