Net-Zero Industry Act: Europese Commissie presenteert plan voor groene industrie 

Het plan bevat een reeks maatregelen die de komende tien jaar moeten worden genomen

Het Green Deal Industrieel Plan maakt deel uit van het bredere Green Deal-initiatief van de Europese Unie, dat tot doel heeft de EU tegen 2050 klimaatneutraal te maken. Het Industrieel Plan richt zich specifiek op de transformatie van de industriële sector van de EU om deze duurzamer en concurrerender te maken in het Net-Zero tijdperk. 

In het kort: 

1. Versterking van het industriële leiderschap van de EU: Het plan wil de ontwikkeling van duurzame en concurrerende industrieën ondersteunen, met name in strategische sectoren zoals schone energie, mobiliteit en digitale technologieën. Dit houdt in dat innovatie wordt bevorderd, het regelgevingskader wordt verbeterd en investeringen in duurzame industriële activiteiten worden ondersteund. 
2. Bevordering van circulariteit en efficiënt gebruik van hulpbronnen: Het plan beoogt de overgang naar een circulaire economie te versnellen door afval te verminderen, de hulpbronnenefficiëntie te verbeteren en het gebruik van duurzame materialen te bevorderen. Daartoe zal de ontwikkeling van circulaire bedrijfsmodellen worden ondersteund, ecodesign worden bevorderd en het gebruik van gerecycleerde materialen worden gestimuleerd. 
3. Een rechtvaardige en inclusieve overgang ondersteunen: Het plan wil ervoor zorgen dat de overgang naar een Net-Zero industriële sector eerlijk en inclusief is, met name voor werknemers en regio’s die onevenredig zwaar worden getroffen. Dit houdt in dat de omscholing en bijscholing van werknemers wordt ondersteund, de sociale dialoog wordt bevorderd en gerichte steun wordt verleend aan regio’s die zich in een overgangsfase bevinden. 
4. Verbetering van het internationale concurrentievermogen: Het plan heeft tot doel de positie van de EU als wereldleider op het gebied van duurzame industriële productie en uitvoer te versterken. Dit omvat het bevorderen van vrije en eerlijke handel, het bevorderen van internationale samenwerking inzake klimaatmaatregelen en het ondersteunen van de ontwikkeling van duurzame toeleveringsketens. 

De Green Deal Industrieel Plan is een alomvattende strategie om de industriële sector van de EU te transformeren en duurzamer, concurrerender en veerkrachtiger te maken in het licht van de mondiale uitdagingen. Door innovatie, circulariteit en inclusiviteit te ondersteunen, wil het plan de economische groei stimuleren en nieuwe kansen creëren voor bedrijven en werknemers in het Net-Zero tijdperk. 

Wat bevat het voorstel van de Net-Zero Industry Act? 

In het voorjaar van 2023 werd de Net-Zero Industry Act (NZIA) voorgesteld. Als deel van de Green Deal Industrial Plan, heeft het als doel de productiecapaciteit van groene technologieën op te schalen.  

De Europese Commissie wilt dat de energie- en industriesectoren veerkrachtiger en duurzamer worden. Dit kan bereikt worden aan de hand van 7 pillaren om te investeren in groene technologieën: 

1. Verbetering van de investeringszekerheid, de beleidsfocus en coördinatie door het stellen van duidelijke doelstellingen en monitoringmechanismen. 
2. Vermindering van administratieve lasten voor net-zero productieprojecten, onder meer door het stroomlijnen van administratieve vereisten, het versnellen van vergunningen, etc. 
3. Markttoegang faciliteren door de vraag naar net-zero technologieën te stimuleren, via openbare aanbestedingen. 
4. Faciliteren en ontwikkelen van CO2-opslagprojecten. 
5. Ondersteunen van innovatie, onder meer via regulatory sandboxes. 
6. Verbetering van vaardigheden voor kwaliteitsbanen in net-zero technologieën. 
7. Coördinatie van Net-Zero industriële partnerschappen. 

De Commissie heeft een lijst van 8 strategische Net-Zero technologieën opgesteld die extra steun zullen krijgen. Het gaat hier over: 

1. Zonne-energie 
2. On- en offshore hernieuwbare technologieën 
3. Batterij/opslag technologieën 
4. Warmtepompen en geothermische energie 
5. Elektrolyse en brandstofcellen 
6. Duurzame biogas en biomethaan 
7. Grid technologieën 

Wat betekent dit voor O&O fiscale opportuniteiten en subsidies? 

Een transitie naar een circulaire economie die duurzaam is, vereist een optimaal beheer van grondstoffen (staal, olie, plastic, aardgas, steenkool, …). Het gebruik ervan is een grote uitdaging voor het milieu en het klimaat, een ambitie die wordt nagestreefd door de NGEU Groene Transitie.    

Het heeft het potentieel om de Belgische economie te transformeren en nieuwe en duurzame concurrentievoordelen te genereren, die verder gaan dan recyclage. Het richt zich op vermindering van het verbruik, levensduur, hergebruik, terugwinning, eco-design en nieuwe vormen van consumptie van producten en diensten.     

Een van de belangrijkste doelstellingen van het Industrieel Plan is het ondersteunen van de ontwikkeling van duurzame en concurrerende industrieën, met name in strategische sectoren zoals schone energie, mobiliteit en digitale technologieën. Dit betekent dat ondernemingen die op deze gebieden actief zijn, meer mogelijkheden hebben om toegang te krijgen tot O&O-subsidies, aangezien deze sectoren waarschijnlijk prioriteit krijgen bij de financiering. 

Bovendien beoogt het plan ook circulariteit en efficiënt gebruik van hulpbronnen te bevorderen, wat nieuwe kansen kan creëren voor ondernemingen die op deze gebieden werkzaam zijn om toegang te krijgen tot O&O-subsidies die gericht zijn op het bevorderen van duurzame en circulaire bedrijfsmodellen. 

Het is echter belangrijk op te merken dat het Green Deal Industrieel Plan zich nog in een vroeg stadium van uitvoering bevindt, en het kan enige tijd duren voordat de volledige implicaties van het Plan worden gerealiseerd. Ondernemingen die in België O&O-subsidies willen aanvragen, moeten op de hoogte blijven van de uitvoering van het plan en de nieuwe financieringsmogelijkheden die daaruit kunnen voortvloeien. 

Om investeringen in O&O+I verder aan te moedigen, helpen onze FI Group consultants bij het identificeren, implementeren en onderhouden van de nodige financiële processen. Wij ondersteunen je bij het begrijpen en onderscheppen van beschikbare O&O+I mogelijkheden.  

Yvette Poumpalova