De Europese Raad heeft in februari 2021 NEXT Generation EU opgericht en goedgekeurd. Voor dit nieuwe herstelplan is 750 miljard euro uitgetrokken, verdeeld in 390 miljard euro aan niet-terugbetaalbare middelen en nog eens 360 miljard euro aan leningen. België zal in de loop van het mechanisme 4,5 miljard euro ontvangen.
Wat is de NGEU?
De Next Generation EU (NGEU) is een tijdelijk herstelinstrument om de onmiddellijke economische en sociale schade als gevolg van de coronaviruspandemie te helpen herstellen.
De herstel- en veerkrachtfaciliteit (RRF) is de spil van de NGEU, met leningen en subsidies ter ondersteuning van hervormingen en investeringen die door de EU-landen worden ondernomen.
Om toegang te krijgen tot NGEU-fondsen moet elke lidstaat een nationaal herstel- en veerkrachtplan (NRRP) ontwikkelen, waarin een samenhangend pakket van hervormingen en investeringen voor de periode 2021-26 wordt uiteengezet.
België ontvangt financiële middelen uit het tijdelijk mechanisme
Om de economische crisis als gevolg van Covid-19 op een eerlijke, billijke en milieubewuste manier aan te pakken, zal de Europese Commissie de inspanningen op nationaal niveau ondersteunen, met name in de zwaarst getroffen landen. Het herstelplan zal fondsen werven door het plafond van de eigen middelen tijdelijk te verhogen tot 2% van het bruto nationaal inkomen van de EU, waardoor zij deze 750 miljard euro op de financiële markten kan lenen.
België is een van de eerste landen die een voorfinanciering (770 miljoen euro) ontvangen in het kader van de herstel- en veerkrachtfaciliteit (RRF). Daarmee kan een begin worden gemaakt met de uitvoering van de cruciale investerings- en hervormingsmaatregelen die in het Belgische herstel- en weerbaarheidsplan zijn uiteengezet.
Van de 750 miljard euro aan Europese Next Generation-steun is zo’n 4,5 miljard euro bestemd voor België. 70% van het overeengekomen planbudget zal tussen 2021 en 2022 worden uitbetaald.
Verdeling van de NEXT Generation EU-programma’s
Voor het herstel- en veerkrachtmechanisme wordt 672,5 miljard euro uitgetrokken, waarvan 312,5 miljard euro aan overdrachten, waar België 4,5 miljard euro ontvangt. Het NEXT Generation EU-programma zal gericht zijn op gebieden zoals de ecologische transitie, digitale transformatie, onderwijs en betere sociale bescherming. Het is gebaseerd op zes hoofdpijlers, die de volgende zijn:
React-EU zal beschikken over 47,5 miljard euro, waarvan België 6 miljoen euro zal ontvangen. Het resterende bedrag zou afkomstig zijn van de rest van de NGEU-financieringsinstrumenten. Het NEXT Generation EU-fonds zou als volgt worden verdeeld:
Het doel van het herstel- en weerbaarheidsfonds
Het herstel- en veerkrachtfonds is opgenomen in het NextGenerationEU-kader. Het fonds van 672,5 miljard euro is bedoeld om overheidsinvesteringen te ondersteunen, met name in digitalisering en in het streven naar een groener Europa, en tegelijkertijd de nationale economieën veerkrachtiger te maken en beter voor te bereiden op de toekomst.
De voorzitter van de Europese Commissie, Ursula von der Leyen, heeft aangekondigd dat 37% van dit fonds rechtstreeks naar de Green Deal-doelstellingen zal gaan. Daarnaast is nog eens 20% van het budget bestemd voor digitaliseringsprojecten. Zij kondigde ook aan dat 30% van de NextGeneration 750 miljard euro zal worden opgehaald via groene obligaties.
Wat zijn de volgende stappen?
In juni 2021 had de Commissie een voorstel voor een besluit goedgekeurd om 5,9 miljard euro subsidies te verlenen aan België. De Raad had vier weken de tijd om het voorstel van de Commissie goed te keuren. In July 2022, na analyse van de Belgische economische vooruitgang, werd besloten dat een budget van 4,5 miljard euro voldoende zou zijn.
De goedkeuring van het plan door de Raad maakte de uitbetaling van 770 miljoen euro aan België in voorfinanciering mogelijk. Dit vertegenwoordigt 13% van het totale aan België toegewezen bedrag.
Het Belgische Herstel- en Veerkrachtplan, dat over drie landsgewesten is verdeeld, omvat in totaal 140 hervormings- of investeringsprojecten waarin wordt toegelicht hoe het de eerste financiële steun die het tussen 2021 en 2023 ontvangt, zal investeren.
De Commissie zal verdere uitbetalingen toestaan op basis van de bevredigende verwezenlijking van de mijlpalen en doelstellingen die in het herstel- en weerbaarheidsplan zijn uiteengezet en die de vooruitgang bij de tenuitvoerlegging van de investeringen en hervormingen weerspiegelen. In maart 2022 is het eerste NGEU-verslag verschenen waarin de situatie wordt geanalyseerd. Het geeft een overzicht van de huidige stand van uitvoering in het licht van de doelstellingen die voor 2026 op het gebied van klimaat- en digitaliseringsmaatregelen zijn vastgesteld.
Uiteindelijk zullen de lidstaten 100% van de uitgaven moeten vastleggen in de driejarige periode 2021-2023 en zullen zij deze tot 2026 kunnen uitvoeren. Deze komende uit het budget van 750 miljard euro.
FI Group heeft 20 jaar ervaring en wenst u te begeleiden op het nieuwe NextGenerationEU-pad. Onze experts staan ter uw beschikking om te analyseren hoe uw project past binnen het Europese NextGenerationEU-herstelfonds en om samen met u de volgende stappen te zetten.